Inicjatywa ta, potocznie nazywana dyrektywą przeciwko greenwashingu, ma za zadanie zaoferować konsumentom lepszą ochronę przed praktykami wprowadzającymi w błąd oraz ulepszyć sposób informowania o produktach, szczególnie w kontekście ich wpływu na środowisko. Zakres dyrektywy obejmuje walkę z pseudoekologicznym marketingiem, mylącymi informacjami dotyczącymi wpływu produktów na środowisko oraz niejasnymi oznaczeniami dotyczącymi zrównoważonego rozwoju, co ma szczególne znaczenie nie tylko dla sektora spożywczego, ale i dla całego spektrum przemysłu. Celem jest ograniczenie praktyk mogących prowadzić do przedwczesnego zużycia produktów i usprawnienie systemu gwarancji.
Dyrektywa ws. greenwashingu
Już za kilka dni: 26 marca 2024 r wchodzi w życie dyrektywa Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2024/825 z dnia 28 lutego 2024 r. w sprawie zmiany dyrektyw 2005/29/WE i 2011/83/UE w odniesieniu do wzmocnienia pozycji konsumentów w procesie transformacji ekologicznej poprzez lepszą ochronę przed nieuczciwymi praktykami oraz lepsze informowanie, która potocznie nazywana jest dyrektywą ws. greenwashingu.
- jakie są najważniejsze zmiany w zakresie znakowania produktów odnośnie zrównoważonego rozwoju
- co zawiera katalog zakazanych praktyk
- jakie praktyki handlowe mogą być uznane za nieuczciwe, nawet jeśli nie znajdują się w spisie zakazanych działań zawartym w załączniku I.
Dyrektywa wprowadza i definiuje kluczowe pojęcia, takie jak „twierdzenie dotyczące ekologiczności”, które odnosi się do każdego nieobowiązkowego komunikatu mającego sugerować, że dany produkt lub przedsiębiorstwo ma pozytywny lub neutralny wpływ na środowisko. Wprowadza również pojęcie „oznakowanie dotyczące zrównoważonego charakteru”, będące dobrowolnym znakiem promującym produkty o pozytywnych właściwościach środowiskowych lub społecznych, oraz „system certyfikacji”, czyli procedurę weryfikacji spełniania określonych wymogów środowiskowych przez produkty, procesy lub działania przedsiębiorstw.
Dyrektywa ta stanowi ważny krok ku zwiększeniu świadomości i odpowiedzialności ekologicznej wśród producentów i konsumentów, dążąc do bardziej zrównoważonego i transparentnego rynku.
Warto zwrócić uwagę na poszerzenie wykazu praktyk handlowych, które są z góry uznawane za nieuczciwe w dowolnych warunkach, zgodnie z załącznikiem I do dyrektywy 2005/29/WE dotyczącej nieuczciwych praktyk handlowych. Do listy tej dodano nowe przykłady praktyk, między innymi:
- stosowanie oznaczeń świadczących o zrównoważonym charakterze produktu, które nie opierają się na żadnym systemie certyfikacji ani nie zostały wprowadzone przez organy państwowe;
podawanie informacji o ekologiczności całego produktu lub całkowitej działalności przedsiębiorstwa, gdy w rzeczywistości dotyczy to tylko jednego aspektu produktu lub określonego typu działalności;
przedstawianie prawnie obowiązujących wymogów dla wszystkich produktów z danej kategorii na rynku Unii Europejskiej jako unikalnych cech oferty danej firmy.
Ważne jest, aby mieć na uwadze, że lista ta nie jest ostateczna. Oznacza to, że możliwe jest uznanie praktyki handlowej za nieuczciwą na podstawie artykułów 5–9 dyrektywy 2005/29/WE, nawet jeżeli nie znajduje się ona bezpośrednio w spisie zakazanych działań zawartym w załączniku I.
Dyrektywa wchodzi w życie 26 marca 2024 r., natomiast państwa członkowskie UE mają czas do 27 marca 2026 r., aby przyjąć i opublikować przepisy niezbędne do wykonania niniejszej dyrektywy. Odpowiednie przepisy krajowe muszą być stosowane najpóźniej od dnia 27 września 2026 r.